26 jun '20 De laatste dans van de kaasroute
Met het op 17 juni 2020 ingediende wetsvoorstel van CD&V en Groen ziet het ernaar uit dat het verhaal van het schenken van roerende waarden voor Nederlandse notaris ofwel de zogenaamde kaasroute definitief tot zijn einde komt. De triomfantelijke heropening door de Raad van State in 2018 zal wellicht maar van korte duur blijken te zijn, gezien de kans reëel is dat het wetsvoorstel volgende week wordt aangenomen. Een verplichte registratie van elke notariële schenkingsakte wordt dan de regel en zal bijgevolg tot schenkbelasting aanleiding geven. Echter groeit de vrees dat vroeg of laat ook de hand- en bankgift voor de bijl gaan. Maar komt het wel zo ver?
Hand- en bankgift
Overdracht van gelden, juwelen of kunstvoorwerpen van hand tot hand of het vermaken van een geldsom of effectenportefeuille bij wijze van een bankoverschrijving zijn op heden nog steeds bij uitstek de technieken om onbelast te schenken. Hou hierbij wel ingedachte dat de schenker wel een periode van drie jaar (in 2021 wordt dit vier jaar) dient te overleven. Anders wordt de gift bij de nalatenschap van de schenker gevoegd en onderworpen aan de progressieve erfbelasting dat kan oplopen tot zelfs 27% (in rechte lijn). Van belang hierbij is dat men op het ogenblik van het overlijden van de schenker de fiscus een vaste datum kan voorleggen als bewijs van het verstrijken van deze ‘verdachte periode’. In de praktijk wordt dit ondervangen met het aangetekend versturen van de pacte adjointe na het verrichten van de hand- of bankgift. In het laatste geval kan ook het rekeninguittreksel soelaas brengen, dat tot drie of vier jaar na de schenking dient bewaard te worden.
Het pacte adjointe heeft als bijkomend voordeel dat men bepaalde clausules kan opnemen zoals bijvoorbeeld terugkeer van de gift bij vóóroverlijden van de begiftigde, uitsluiting uit de huwgemeenschap van de begiftigde of een vervreemdingsverbod.
Notariële schenking
Wenst de schenker echter een opschortende voorwaarde in te lassen, een restschenking te verrichten of het vruchtgebruik voor te behouden, dan is een verplichte passage bij de notaris de regel op vandaag. Dit is ook het geval als men aandelen van een vennootschap of een rekening-courant wenst te schenken. Wendt men zich tot een Belgische notaris, dan zal er 3% (in rechte lijn) of 7% (in het andere geval) schenkbelasting te voldoen zijn. Kiest men evenwel voor een Nederlandse notaris, dan is deze gift belastingvrij voor zover de schenker de verdachte periode overleeft.
Het hoeft u niet te verwonderen dat deze kaasroute maar al te graag bewandeld wordt door de Vlaming en dit tot grote ergernis van de Vlaamse fiscus. Om die reden vaardigde de Vlaamse belastingdienst in 2016 een negatief standpunt uit om alsnog erfbelasting te kunnen heffen. De vernietiging door de Raad van State in 2018 luidde evenwel een nieuw begin in, zij het één van heel korte duur.
Bent u te laat voor actie?
Als het wetvoorstel volgende week wordt aangenomen, dan is de registratie van elke notariële schenking verplicht en dit tien dagen na bekendmaking van deze wetswijziging in het Belgisch Staatsblad. Veel tijd rest niet meer om de kaasroute een laatste maal te bewandelen. Een aantal amendementen werden ingediend waarvan de inhoud op vandaag nog onduidelijk is. Wordt er dan toch voorzien in een overgangsregeling? Of wordt de wet eerder retroactief van toepassing? Of zien we misschien ook het einde van de registratievrije en belastingvrije handgift en bankgift? Wij houden u alvast verder op de hoogte.
Door Nicolas Boucquey
Blijf op de hoogte en schrijf u in voor onze updates.
Je bent met success ingeschreven op de nieuwsbrief.